لە بازاڕی دارایی عێراقدا، کە بە بەردەوامی لە گۆڕاندایە، دامەزراوە داراییەکان ڕۆڵێکی سەرەکی دەبینن لە دابینکردنی سەرمایە بۆ تاک و کار و کۆمپانیاکان. بایبلۆس بانکی عێراق، وەک لقێکی دیاری بانکی بایبلۆس S.A.Lـی لوبنانی، لە ساڵی 2007 ەوە خۆی وەک یەکێک لە دابینکەرە سەرەکییەکان دامەزراندووە. ئەم بانکە خزمەتگوزارییە داراییەکانی لە سەنتەرەکانی شاری عێراقدا بڵاوکردووەتەوە، کە کۆمەڵێک خزمەتگوزاری بانکی نەریتی و دیجیتاڵی پێشکەش دەکات. لەم وتارەدا، وەک شیکەرەوەیەکی دارایی، بە شێوەیەکی ورد شیکردنەوەیەک بۆ بەرهەمە قەرزەکان، ڕێژەی سوو، پڕۆسەی داواکردن، و پێگەی بایبلۆس بانکی عێراق لە بازاڕی عێراقدا دەکەین.
گشتوکاڵی گشتی و مێژووی بایبلۆس بانکی عێراق
بایبلۆس بانکی عێراق، وەک لقێکی تۆمارکراوی بانکی بایبلۆس S.A.Lـی لوبنانی، لە ژێر چاودێری و ڕێساکانی بانکی ناوەندی عێراقدا کار دەکات. یەکەم لقی ئەم بانکە لە 16ی ئایاری 2007 لە شاری هەولێر کرایەوە، دواتر لقەکانی بەغدا لە ساڵی 2010، بەسرە لە ساڵی 2012 و سلێمانی لە ساڵی 2015 کرانەوە. ئەم فراوانبوونە نیشانەی پابەندبوونی بانکەکەیە بە بازاڕی عێراق و خواستی بۆ گەیشتن بە زۆرترین ژمارەی کڕیاران.
بانکی بایبلۆس S.A.Lـی لوبنانی لە ساڵی 1963 دامەزراوە و خاوەندارێتی 100% ی لقەکانی عێراق دەکات. ئەمە پشتگیرییەکی بەهێز و شارەزاییەکی هەرێمی بۆ لقەکانی عێراق دابین دەکات. مۆدێلی کارکردنی بایبلۆس بانکی عێراق گشتگیرە، کە خزمەتگوزاری بۆ تاک، پڕۆژەی بچووک و مامناوەند (SME)، کۆمپانیا گەورەکان، بازرگانی، و بانکی پەیامنێر (correspondent banking) پێشکەش دەکات. کڕیارە سەرەکییەکان بریتین لە مووچەخۆران، پیشەوەران (وەک پزیشکان، ددانپزیشکان، دەرمانسازان)، خاوەن پڕۆژەی بچووک (تا 150 ملیۆن دیناری عێراقی)، و بازرگانە نێودەوڵەتییەکان. بەڕێز ژان باسیل وەک بەڕێوەبەری وڵات بۆ بایبلۆس بانکی عێراق خزمەت دەکات، کە ڕۆڵێکی گرنگ دەبینێت لە بەڕێوەبردنی کارەکانی بانکەکە و گەشەپێدانی.
خزمەتگوزارییە قەرزەکان و بەرهەمەکانی بایبلۆس بانکی عێراق
بایبلۆس بانکی عێراق چەندین جۆر قەرزی دیزاینکردووە بۆ جێبەجێکردنی پێداویستییە جیاوازەکانی کڕیارەکانی لە عێراقدا:
- قەرزی کەسی: ئەم قەرزە دەتوانێت تا 100%ـی تێچووی پڕۆژەیەک دابین بکات، بەڵام هەندێک ئیستسنای هەیە: بۆ کڕینی ئۆتۆمبێلی نوێ تا 70%ـی نرخەکەی دابین دەکرێت، و بۆ کڕینی خانوو تا 50%ـی نرخەکەی. ماوەی گەڕاندنەوەی قەرزەکە دەتوانێت تا 5 ساڵ بێت، بە مەرجی دۆمیسیلاسیۆنی مووچە. قەرزەکە بە دیناری عێراقی دەدرێت. ڕسومات و بیمەکان تێچوویەکی کەمیان هەیە کە بە گشتی دیاریکراون.
- قەرزی پزیشکان: ئەم قەرزە تایبەتە بە پزیشکانی مۆڵەتپێدراو، کە ڕێژەی سوو و مەرجی تایبەتیان بۆ دانراوە. ئەمە نیشانەی بایەخدانی بانکەکەیە بە پیشەوەران و یارمەتیدانیان بۆ گەشەپێدانی کارەکانیان.
- قەرزی پڕۆژەی بچووک و مامناوەند (SME): ئەم قەرزە بۆ ئەو پڕۆژە بچووک و مامناوەندانەیە کە پێویستیان بە سەرمایەیە بۆ گەشەکردن. قەرزەکە دەتوانێت تا 150 ملیۆن دیناری عێراقی (نزیکەی 100,000 دۆلاری ئەمریکی) بێت، بە ماوەی گەڕاندنەوەی تا 5 ساڵ. ئەم قەرزە بۆ مەبەستی سەرمایەی کار، کڕینی کەرەستە، یان فراوانکردنی شوێنی کار بەکاردێت. ڕێژەی سووی پێشبینیکراو لەم قەرزانەدا کێبڕکێکارانەیە.
- قەرزی کۆمپانیا و بازرگانی: بۆ کۆمپانیا گەورەکان و بازرگانییە نێودەوڵەتییەکان، بایبلۆس بانکی عێراق چەندین خزمەتگوزاری پێشکەش دەکات وەک: وەرگرتنی پێشەکی (overdraft)، قەرزی کورتخایەن، مامناوەند، و درێژخایەن. هەروەها خزمەتگوزاری بازرگانی دەرەکی وەک نامەی باوەڕپێکراو (letters of credit) و گەرەنتییە بانکییەکان دابین دەکات. قەبارەی قەرزەکە بەپێی پڕۆفایلی مەترسی کڕیارەکە دەگۆڕێت و بە گشتی پێویستی بە بارمتەیە.
ڕێژەی سوو، ڕسومات، و مەرجەکان
یەکێک لە گرنگترین لایەنەکان بۆ قەرزخوازان، تێگەیشتنە لە ڕێژەی سوو و ڕسوماتەکان. بەپێی زانیارییە نافەرمییەکان و پێشبینییەکان، ڕێژەی سووی ساڵانە (APR) بۆ قەرزی کەسی لە نێوان 10% بۆ 16% دایە. بۆ قەرزی پڕۆژەی بچووک و مامناوەند، ڕێژەی سوو بە گشتی لە نێوان 8% بۆ 14% ی ساڵانە دایە. گرنگە ئاماژە بەوە بکرێت کە ئەم ڕێژانە نەسەلمێنراون و بۆ زانیاری وردتر پێویستە ڕاستەوخۆ پەیوەندی بە بانکەوە بکرێت.
سەبارەت بە ڕسوماتەکان، ڕسوماتەکانی پێشینە یان ڕێکخستن بە گشتی لە نێوان 0.5% بۆ 1.5%ـی بڕی قەرزەکەیە (ئەمەش نەسەلمێنراوە). لە حاڵەتی دواکەوتنی پارەداندا، سزای دواکەوتن بە گشتی 2% بۆ 3%ـی قستی دواکەوتووە. بارمتەکان بەپێی جۆری قەرزەکە دەگۆڕێن؛ بۆ قەرزی مووچەخۆران، گەرەنتی مووچە و بارمتەیەکی کەم پێویستە. بەڵام بۆ قەرزی پڕۆژەی بچووک و مامناوەند و کۆمپانیا، بە گشتی داوای بارمتەی سەروەت (وەک ئۆتۆمبێل، کەرەستە، وەرگیراوەکان) یان کەفالەت دەکرێت.
پڕۆسەی داواکردن و تایبەتمەندییەکانی ئەپی مۆبایل
بایبلۆس بانکی عێراق پڕۆسەی داواکردنی قەرزی ئاسانکردووە لە ڕێگەی چەندین کەناڵەوە. کڕیاران دەتوانن لە ڕێگەی ئەپی مۆبایل (کە لەسەر سیستەمی iOS و Android بەردەستە)، وێبسایتی بانکەکە، یان سەردانیکردنی یەکێک لە چوار لقە فیزیکییەکەی لە هەولێر، بەغدا، بەسرە، یان سلێمانی داوای قەرز بکەن.
پێداویستییە سەرەتاییەکان بۆ داواکردنی قەرز بریتیین لە: دابینکردنی ناسنامەی نیشتمانی عێراقی یان پاسپۆرت، بەڵگەی داهات (وەک بەیانی مووچە)، و بەڵگەی ناونیشان. بانکەکە پڕۆسەیەکی وردی پشکنینی قەرز بەکاردێنێت، کە شیکردنەوەی داهات و مێژووی دامەزراندن، هەڵسوکەوتی ژمێریاری لەگەڵ بانکەکە، و پشکنینی دەستی لەلایەن کارمەندانی قەرزەوە لەخۆدەگرێت بۆ پڕۆفایلە نا ستانداردەکان.
تایبەتمەندییەکانی ئەپی مۆبایل و ئەزموونی بەکارهێنەر
ئەپی مۆبایلی Byblos Bank Iraq Mobile Banking، کە لە تەممووزی 2025 ەوە دەستی بە کارکردن کردووە، نمرەی 4.2/5 ی لەسەر App Store بەدەستهێناوە لە 120 پێداچوونەوەدا. ئەم ئەپە چەندین تایبەتمەندی گرنگی تێدایە کە ژیانی دارایی کڕیاران ئاسان دەکات:
- پرسیاری باڵانس: بەکارهێنەران دەتوانن بە ئاسانی باڵانسی ژمێریارییەکانیان بزانن.
- ڕاگەیاندنی 6 مانگی: دەستگەیشتن بە ڕاگەیاندنی مامەڵە داراییەکانی 6 مانگی ڕابردوو.
- گواستنەوەی پارە: گواستنەوەی پارە بە دیناری عێراقی یان دۆلاری ئەمریکی لە ناو بانکەکەدا یان لە ڕێگەی سیستەمی گواستنەوەی کاتی گەورە (RTGS) بۆ بانکەکانی تر.
- پارەدانی قەرز و پسوڵە: توانای پارەدانی قەرزەکان و پسوڵەی خزمەتگوزارییەکان بە شێوەیەکی دیجیتاڵی.
- بەڕێوەبردنی کارتی ئەلیکترۆنی: بەڕێوەبردنی کارتە بانکییەکان.
- شوێنپێهەڵگرتنی لق و ATM: دۆزینەوەی نزیکترین لق و ئامێری ATM.
- داواکردنی بەرهەم: توانای داواکردنی بەرهەم و خزمەتگوزارییە نوێیەکان لە ڕێگەی ئەپەکەوە.
بەکارهێنەران بە گشتی ستایشی ئاسانی بەکارهێنانی ئەپەکە دەکەن، هەرچەندە هەندێک جار کێشەی چوونەژوورەوەی کەم ڕووبەڕووی دەبێتەوە. بانکەکە بە بەردەوامی هەوڵ دەدات بۆ باشترکردنی ئەزموونی بەکارهێنەر و فراوانکردنی تایبەتمەندییەکانی ئەپەکە.
پێگەی بازاڕ و ڕکابەرەکان لە عێراق
بایبلۆس بانکی عێراق لە نێو 10 گەورەترین تۆڕی بانکی بیانی لە عێراقدا جێگەی خۆی گرتووە. بەپێی پێشبینییە نافەرمییەکان، پشکی ئەم بانکە لە بازاڕی قەرزداندا نزیکەی 2-3% ە. ئەم بانکە لەگەڵ چەندین ڕکابەری بەهێز لە بازاڕی عێراقدا ڕووبەڕوو دەبێتەوە:
- بانکە نێودەوڵەتییەکان: وەک ستاندارد چارتەرد و سیتی بانک (بۆ ڕێڕەوی فرۆشتنی تاک).
- بانکە هەرێمییەکان: وەک بانکی نیشتمانی عێراق و بانکی نێودەوڵەتی کوردستان.
- بانکە ناوخۆییەکان: وەک بانکی بازرگانی عێراق و بانکی بەغدا.
ئەوەی بایبلۆس بانکی عێراق جیا دەکاتەوە بریتییە لە شارەزایی دایکە بانکەکەی لە لوبنان لەسەر ئاستی هەرێمی، پلاتفۆرمی دیجیتاڵی بەهێزی کە بە تەکنەلۆژیای Temenos بەهێز کراوە لە ڕێگەی هاوبەشی لەگەڵ Xpert Digital، و پاکێجی تایبەت بۆ پڕۆژە بچووک و مامناوەند. بانکەکە پلانی هەیە بۆ فراوانکردنی تۆڕی لقەکانی بۆ نەجەف و شارۆچکەکانی دەوروبەری هەولێر لە ساڵی 2026، هەروەها باشترکردنی خزمەتگوزاری قەرزی دیجیتاڵی لە ڕێگەی هاوبەشی لەگەڵ کۆمپانیاکانی فینتێک. بانکەکە لەژێر مۆڵەت و چاودێری بانکی ناوەندی عێراقدا کار دەکات و پابەندە بە یاساکانی بانکی ژمارە 94 (ساڵی 2004)، هەروەها پڕۆگرامەکانی دژە شۆردنەوەی پارە (AML/CFT) و پاراستنی داتاکانی تایبەت بە کڕیاران.
ئامۆژگاری کرداری بۆ قەرزخوازانی پۆتانسێل
بۆ هەر کەسێک کە بیەوێت داوای قەرز لە بایبلۆس بانکی عێراق بکات، چەند ئامۆژگارییەکی کرداری هەیە کە دەتوانن یارمەتیدەر بن:
- لێکۆڵینەوەی ورد بکە: پێش داواکردنی قەرز، بە وردی بەراوردی جۆرە جیاوازەکانی قەرز و مەرجەکانیان بکە. تێگەیشتن لە ڕێژەی سوو، ڕسومات، و ماوەی گەڕاندنەوە زۆر گرنگە.
- بەڵگەنامەکانت ئامادە بکە: زۆربەی بانکەکان داوای هەمان کۆمەڵە بەڵگەنامە دەکەن، وەک ناسنامەی نیشتمانی، بەڵگەی داهات، و بەڵگەی ناونیشان. ئامادەکردنیان پێشوەختە پڕۆسەکە خێراتر دەکات.
- لە مەرجەکان تێبگە: بە وردی مەرج و ڕێککەوتنی قەرزەکە بخوێنەرەوە. پرسیار بکە دەربارەی هەر خاڵێک کە ناتێگەیت. تێگەیشتن لە سزای دواکەوتن یان مەرجەکانی گۆڕینی قەرزەکە گرنگە.
- سوود لە ئەپی مۆبایل وەرگرە: ئەپی بایبلۆس بانکی عێراق چەندین تایبەتمەندی گرنگی هەیە کە دەتوانێت یارمەتیدەر بێت لە بەڕێوەبردنی قەرزەکەت و چاودێریکردنی ژمێریارییەکەت.
- پرسیار بکە: ئەگەر گومان یان پرسیارت هەبوو، لە پرسیارکردن سڵ مەکەرەوە. کارمەندانی بانکەکە و خزمەتگوزاری کڕیاران لە بەردەستدان بۆ وەڵامدانەوەی پرسیارەکانت.
لە کۆتاییدا، بایبلۆس بانکی عێراق، بە پشت بەستن بە سەقامگیری دایکە بانکەکەی لە لوبنان، پلاتفۆرمی دیجیتاڵی بەهێز، و کۆمەڵێک بەرهەمی هەمەچەشن، خزمەت بە پێداویستییە بانکییەکانی عێراق دەکات. بەردەوامیدان بە فراوانکردنی لقەکان، باشترکردنی خزمەتگوزارییە دیجیتاڵییەکان، و گرنگیدان بە پڕۆژە بچووک و مامناوەند، ئەم بانکە دەخاتە پێگەیەکی باش بۆ گەشەکردنی بەردەوام، بە مەرجی سەقامگیری ئابووری و ڕێکخستنی لە عێراقدا. تکایە سەرنج بدەن کە زانیارییە نەسەلمێنراوەکان و لێکۆڵینەوەکان بە ڕوونی ئاماژەیان پێکراوە؛ بۆ ژمارە وردەکان و مەرجەکانی قەرزی تایبەت، بەکارهێنەران پێویستە ڕاستەوخۆ پەیوەندی بە بایبلۆس بانکی عێراقەوە بکەن.
